Kolposkopi Nedir? Ne Zaman Rahim Ağzı Biyopsisi Yapılır? Birol Vural anlatıyor

Kadın sağlığında düzenli kontroller, özellikle de rahim ağzı kanserinin önlenmesi için büyük önem taşır. Smear testleri ve HPV testleri sayesinde pek çok hastalık daha ortaya çıkmadan tespit edilebilir. Ancak bazen bu testlerde çıkan anormal sonuçların doğrulanması gerekir. İşte bu noktada kolposkopi ve gerektiğinde rahim ağzı biyopsisi devreye girer. Bu yazımızda kolposkopi nedir, kimlere yapılır, rahim ağzı biyopsisi hangi durumlarda gereklidir sorularına detaylı yanıt bulabilirsiniz.

Kolposkopi Nedir?

Kolposkopi, rahim ağzı (serviks), vajina ve vulvayı büyüterek incelemeye yarayan özel bir optik cihazla yapılan tanısal bir işlemdir. Basitçe söylemek gerekirse, rahim ağzını mikroskop altında inceleme yöntemidir. Normal gözle görülemeyen küçük hücresel değişiklikler kolposkopi sayesinde ortaya çıkar. İşlem sırasında rahim ağzına özel solüsyonlar (örneğin %3–5 asetik asit veya Lugol solüsyonu) sürülür. Bu boyalar sayesinde şüpheli hücreler farklı renkte görünür ve anormal bölgeler kolayca fark edilir.

Kolposkopi Neden Yapılır?

Kolposkopi genellikle rutin tarama testlerinde anormallik saptandığında uygulanır. En sık nedenler şunlardır:

Pap smear testinde anormal sonuç çıkması (ASCUS, LSIL, HSIL gibi)

HPV testinde yüksek riskli tiplerin pozitif bulunması (özellikle HPV 16 ve 18)

Rahim ağzında şüpheli görüntü (yaralar, beyaz lekeler, damar düzensizliği)

Tekrarlayan anormal smear sonuçları

İlişki sonrası kanama veya kronik akıntı gibi şikayetler

Yani kolposkopi, aslında tarama testlerinde ortaya çıkan şüpheli durumların daha detaylı incelenmesini sağlar.

Rahim Ağzı Biyopsisi Ne Zaman Yapılır?

Kolposkopi sırasında doktor rahim ağzını büyüterek inceler. Eğer şüpheli alanlar tespit edilirse, kesin tanı koymak için bu bölgelerden küçük doku örnekleri alınır. Bu işleme rahim ağzı biyopsisi denir.

Biyopsi Gerektiren Durumlar Anormal smear sonucu → ASCUS, LSIL, HSIL gibi hücresel değişikliklerde.

Yüksek riskli HPV pozitifliği → Özellikle HPV 16 ve 18’de.

Kolposkopide şüpheli odaklar → Anormal damar yapısı, asetowhite alan, iyileşmeyen yara.

Tekrarlayan anormal testler → Önceki smear temiz olsa bile yeni testlerde şüphe varsa.

Doktorun muayene bulguları → İlişki sonrası kanama, uzun süren akıntı, servikste lezyon görülmesi.

Kolposkopi ve Biyopsi Nasıl Yapılır? İşlem genellikle muayenehane veya hastane koşullarında, 10–15 dakika içinde uygulanır.

Kolposkopi ağrısızdır; biyopsi sırasında hafif bir batma hissi olabilir.

Gerekirse lokal anestezi yapılabilir.

Alınan örnekler patolojiye gönderilir ve CIN (Servikal İntraepitelyal Neoplazi) derecelendirmesi yapılır.

CIN Sonuçlarının Anlamı CIN 1 (düşük dereceli lezyon) → Çoğu zaman kendiliğinden düzelir, takip yeterlidir.

CIN 2 ve CIN 3 (yüksek dereceli lezyonlar) → Tedavi gerekir. Bu durumda LEEP veya konizasyon gibi küçük cerrahi işlemler uygulanır.

Kanser → Erken evrede yakalanırsa tedavi şansı yüksektir.

Kolposkopi ve Biyopsi Sonrası Süreç

Hafif vajinal kanama veya akıntı olabilir, bu normaldir.

İşlem sonrası birkaç gün ağır egzersiz, cinsel ilişki veya tampon kullanımı önerilmez.

Patoloji sonucu çıktıktan sonra doktorunuz uygun takip veya tedavi planını belirler.

Kolposkopi ile Rahim Ağzı Kanserini Önlemek Rahim ağzı kanseri, dünyada en sık görülen kadın kanserleri arasında yer alır. Ancak düzenli tarama testleri, HPV aşısı ve gerektiğinde yapılan kolposkopi–biyopsi sayesinde erken dönemde yakalanabilir. Kolposkopi ve biyopsi, kanserin ortaya çıkmasını engelleyen en önemli adımlardan biridir çünkü bu sayede kanser öncüsü hücreler henüz ilerlemeden tedavi edilebilir.

Kolposkopi Sık Sorulan Sorular (SSS)

Kolposkopi acı verir mi? Hayır, işlem genellikle ağrısızdır. Biyopsi sırasında hafif batma olabilir.Kolposkopi hamilelikte yapılabilir mi? Evet, gebelikte de uygulanabilir. Ancak biyopsi gerekiyorsa doktor özel değerlendirme yapar.

Biyopsi sonrası kanser kesin çıkar mı? Hayır. Biyopsi, sadece hücresel değişikliklerin derecesini gösterir. Erken tanı sayesinde kanser gelişimi önlenir.

Kolposkopi sonrası ne kadar sürede sonuç çıkar? Patoloji sonucuna bağlı olarak 1–2 hafta içinde rapor hazırlanır.

Sonuç Kolposkopi, rahim ağzındaki hücresel değişiklikleri erkenden fark etmeyi sağlayan basit ama hayati bir işlemdir. Rahim ağzı biyopsisi ise kesin tanı için gerekli olduğunda yapılır. Anormal smear veya HPV sonucu alındığında paniğe kapılmak yerine, kolposkopi ve biyopsi ile doğru tanıya ulaşmak hayat kurtarıcıdır.

Düzenli jinekolojik kontroller, HPV aşısı ve doğru zamanda yapılan kolposkopi, rahim ağzı kanserini büyük oranda önler.