HPV Nedir? Yüksek Riskli ve Düşük Riskli HPV Tipleri

HPV (Human Papilloma Virüsü), dünyada en sık görülen cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan biridir. Hem kadınları hem erkekleri etkiler ve bazı tipleri ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu yazıda HPV’nin ne olduğunu, yüksek riskli ve düşük riskli tiplerini, bulaşma yollarını ve korunma yöntemlerini detaylı olarak inceleyeceğiz.

HPV Nedir? HPV, DNA yapısında bir virüs olup 200’den fazla tipi vardır.

Bu tiplerin yaklaşık 40’ı genital bölgeyi etkiler.

HPV enfeksiyonu çoğu zaman belirti vermez ve bağışıklık sistemi virüsü temizleyebilir.

Bazı tipler ise genital siğil ve kanser gibi ciddi durumlara yol açabilir.

Düşük Riskli HPV Tipleri :

HPV 6 ve HPV 11 genital siğillere en sık neden olan tiplerdir.

Genital siğiller genellikle et beni görünümünde, yumuşak ve küçük lezyonlar şeklinde ortaya çıkar.

Düşük riskli HPV tipleri, rahim ağzı kanseri oluşturmaz, ancak tedavi edilmezse yaşam kalitesini düşürebilir.

Tedavi yöntemleri arasında kriyoterapi, lazer, elektrokoter ve topikal ilaçlar bulunur.

Yüksek Riskli HPV Tipleri

HPV 16, 18, 31, 33, 45 gibi tipler yüksek riskli HPV olarak sınıflandırılır.

Bu tipler rahim ağzı kanseri, penis kanseri, anal kanser ve orofarengeal kanser riskini artırır.

Yüksek riskli HPV genellikle belirti vermez, ancak smear testleri veya HPV DNA testleri ile saptanabilir.

Erken tanı, kanser öncüsü hücrelerin tespit edilmesi ve uygun tedavi ile yaşam kurtarıcı olabilir.

HPV Nasıl Bulaşır?

HPV, cinsel temas yoluyla kolayca bulaşır.

Vajinal, anal ve oral ilişki HPV’nin yayılmasını sağlar.

Prezervatif kullanımı bulaş riskini azaltır, fakat tamamen önleyemez.

Nadiren, ortak havlu veya iç çamaşırı gibi kişisel eşyalardan da bulaşma görülebilir.

HPV Belirtileri

Düşük riskli HPV belirtileri

Genital siğiller (kondilom), kaşıntı, tahriş, hafif kanama

Yüksek riskli HPV belirtileri

Genellikle belirti vermez; smear testi ve HPV testleri ile saptanır

Uzun süreli enfeksiyonlarda kanser öncüsü değişiklikler ortaya çıkabilir

HPV Testi ve Tanısı Kadınlarda:

smear testleri ve HPV DNA testleri ile tanı konur.

Erkeklerde: rutin tarama yoktur, genellikle genital siğil varlığında klinik tanı yapılır.

Yüksek riskli HPV tespit edildiğinde, doktor kolposkopi ve gerekirse biyopsi önerebilir.

HPV’den Korunma Yolları HPV Aşısı:

Hem kadınlarda hem erkeklerde uygulanabilir.

Düşük riskli ve yüksek riskli tiplere karşı koruma sağlar.

9’lu HPV aşısı (Gardasil 9) en geniş korumayı sağlar.

Prezervatif Kullanımı:

Cinsel temasla bulaşan HPV riskini azaltır, ancak tüm bölgeleri kapsamayabilir.

Tek eşlilik veya partner sayısını sınırlama

Bağışıklığı güçlü tutmak: sağlıklı beslenme, sigara ve alkolü sınırlamak, düzenli uyku

Düzenli taramalar: kadınlar için smear ve HPV testleri, riskli erkeklerde klinik muayene

Düşük ve Yüksek Riskli HPV’nin Önemi Düşük riskli HPV, genital siğil oluşturur ve yaşam kalitesini etkiler.

Yüksek riskli HPV, kanser öncüsü hücreler oluşturabilir ve tedavi edilmezse uzun vadede kanser riskini artırır.

Bu nedenle HPV taramaları ve aşı hem birey hem toplum sağlığı açısından kritik öneme sahiptir. 

Prof. Dr.Birol Vural özetliyor:

HPV, hem düşük hem yüksek riskli tipleriyle ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen bir virüstür. Düşük riskli tipler genital siğillere neden olur ve tedavi ile yönetilebilir.

Yüksek riskli tipler, kanser öncüsü değişiklikler yapabilir; bu nedenle düzenli tarama ve HPV aşısı çok önemlidir. Güvenli cinsel yaşam, bağışıklık sistemi desteği ve bilinçli aşı kullanımı HPV’nin etkilerini büyük ölçüde azaltır.